Marga Patijn is voorzitter van FNV MOOI.
FNV MOOI behartigt al ruim 80 jaar de belangen van werkenden in de uiterlijke verzorgingsbranche. In deze branche zijn ongeveer 80.000 werkenden actief waarvan ruim 50.000 als ZZP’er.
Vanuit de aard van het werk is het voor ons vanzelfsprekend dat wij zowel werknemers als zelfstandigen vertegenwoordigen; ook vijftien jaar geleden was al meer dan de helft van onze achterban actief als zelfstandig ondernemer.
Bovendien geldt voor vele werkenden in onze sector, zoals o.a. visagisten, schoonheidsspecialisten en pedicures, dat een bestaan als zelfstandig ondernemer de norm is. In een aantal van onze branches komt namelijk zo goed als geen werknemerschap voor.
De vele discussies in politiek en polder over “de ZZP’er” komen voort uit het vraagstuk van schijnzelfstandigheid. In onze sector zien wij vooral groei door zelfstandig ondernemerschap. Wij roepen politiek en polder dan ook op om het oplossen van problemen binnen specifieke sectoren niet ten koste te laten gaan van het ondernemerschap van vakmensen.
Onderzoek ondernemerschap vakmensen
Om de positie van al die zelfstandig professionals binnen de sector helder te krijgen, heeft FNV MOOI onafhankelijk onderzoeksbureau EVA onlangs onderzoek laten doen binnen de sector. EVA heeft alle zelfstandigen uit de uiterlijke verzorging uitgenodigd voor dit onderzoek.
Een aantal belangrijke bevindingen:
- Er is sprake van serieus ondernemerschap. Voor méér dan de helft van de ZZP’ers is het inkomen als zelfstandige een essentieel onderdeel van het gezinsinkomen. 37% van de zelfstandigen creëert, naast het inkomen uit eigen arbeid, ook omzet uit bijvoorbeeld de verkoop van producten.
- De belangrijkste reden waarom men als ZZP’er werkt: 57% wil eigen baas zijn en zelf bepalen hoe, waar en hoeveel men werkt en 22% kan als ZZP’er privé en werk beter combineren. Slechts 2% doet dit om financiële redenen. Het vakmanschap staat centraal; 96% blijft op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de branche door bijvoorbeeld het bezoeken van beurzen en shows, volgen van scholing en cursussen, en productvoorlichtingen bij te wonen.
- Het overgrote merendeel van de zelfstandigen doet actief aan werving, bijvoorbeeld op social media of op/via een website.
- De gemiddelde jaaromzet bedraagt ongeveer €25.000 bij een werkweek van gemiddeld 28 uur. Iets meer dan de helft van de ZZP’ers is (zeer) tevreden met het inkomen. 12% is niet tevreden over het inkomen.
- In deze sector zijn zelfstandigen ook echt zelfstandigen; er wordt ook samengewerkt met andere zelfstandigen, maar slechts 2% werkt samen met mensen in loondienst.
- Last but not least; 85% van de zelfstandigen ziet zichzelf ook in de toekomst als zelfstandige werken in de uiterlijke verzorging en haast niemand verwacht als werknemer te gaan werken.
Kortom: onze sector is de afgelopen jaren gegroeid door onder andere zelfstandig professionals die actief zijn in werving en die tijd en geld steken in hun vakontwikkeling. Deze ondernemers zijn relatief tevreden met hun inkomen en kijken positief naar hun toekomst.
Voorstellen verplichte verzekering grote bedreiging toekomst zelfstandigen
In de programma’s van diverse politieke partijen wordt gesproken over verplichte deelname aan pensioenfaciliteiten of verzekeringen, soms ook in relatie tot de afschaffing of afbouw van de zelfstandigenaftrek. Maar wat zouden de gevolgen hiervan zijn?
Onze ZZP-achterban is hier heel duidelijk over: maar liefst 50% geeft aan dat de continuïteit van de onderneming bedreigt wordt door dergelijke ingrepen in het stelsel. Natuurlijk is onze achterban zich wel bewust van de noodzaak van het regelen van een voorziening voor ziekte of pensioen. De helft heeft dan ook een financiële buffer. Het zou deze ondernemers zeker helpen als het opbouwen van een buffer fiscaal beter zou worden gefaciliteerd en (vrijwillige) voorzieningen voor bijvoorbeeld pensioen of arbeidsongeschiktheid betaalbaarder zouden worden.
Samenvattend: de vele zelfstandigen in onze sector creëren aantoonbaar werk en zijn tevreden met het eigen perspectief. Ingrepen in de fiscale faciliteiten of verplichtstellingen ten aanzien van verzekeringen of pensionering vormen een grote bedreiging voor hun toekomst als zelfstandig ondernemer. Het stimuleren van het opbouwen van een eigen buffer en het creëren van een betaalbare vrijwillige regeling voor arbeidsongeschiktheid zou hen ondersteunen in hun ondernemerschap.