Interview met Erik Ziengs (VVD). Hij laat een klassiek liberaal geluid horen.
“Zelfstandige professionals zijn ondernemers. En ondernemers, die moet je de ruimte geven.” Erik Ziengs, nummer 22 op de kandidatenlijst van de VVD, laat een klassiek liberaal geluid horen. Ziengs voelt niets voor hervorming of modernisering van het zzp-bestel. Geen verplichte verzekeringen en geen aanpassing van de zelfstandigenaftrek.
“We willen de zelfstandigen in de komende kabinetsperiode weer in een positie zetten die ze verdienen.” aldus Ziengs. Zijn partij heeft zich de afgelopen vier jaar niet bij alle zelfstandigen even populair gemaakt.
Vooral de Wet DBA was het afgelopen jaar het hete hangijzer van zelfstandigen. Veel partijen hebben daar dan ook een standpunt over ingenomen in hun programma. De VVD niet.
Het belangrijkste is dat de Wet DBA nu ‘on hold’ is. In ieder geval voor komend jaar. Daarna is het afhankelijk van hoe lang het nieuwe kabinet nodig heeft om een alternatief te vinden.
“We worstelen met een oplossing die nog bedacht moet worden. Er zijn al zoveel verschillende opties voorbij gekomen. We willen nu geen pleistertje plakken maar met een echte oplossing komen. Vandaar dat we onze handen vrij willen houden in de discussie over waar het naartoe moet.”
Er zijn belangenorganisaties die zeggen ‘geef de zelfstandigen een eigen plek in het sociaal en fiscaal stelsel.
“Op zich past dat in onze lijn waarin we zeggen dat een zelfstandige een ondernemer is. Met de Wet DBA zitten we nu wel met termen uit het arbeidsrecht als gezag en vrije vervanging. Een aparte status zou een oplossing kunnen zijn, maar we hebben deze nog niet voorhanden.”
Veel instellingen als de WRR, het SCP en het CPB pleiten in hun rapporten allemaal om de fiscale verschillen tussen werknemers en zelfstandigen kleiner te maken. Bijvoorbeeld door hervorming van de zelfstandigenaftrek.
“Al die onderzoeken wijzen vooral naar de problemen aan de onderkant van de arbeidsmarkt, daar waar de groep gedwongen zelfstandigen zit: zzp’ers die amper hun boterham kunnen verdienen en de zelfstandigenaftrek nodig hebben om te kunnen leven. Wanneer je het werkgevers gemakkelijk maakt om personeel aan te nemen, dan los je de problemen rond die groep op. Ondernemers hebben nu angst om personeel aan te nemen. Dat komt door de veelheid aan regels. Denk aan de doorbetaling bij ziekte, Poortwachter, de wet Werk en Zekerheid.”
Er zijn steeds meer parttime zelfstandigen en zelfstandigen die dat combineren met een vaste baan. Zij krijgen die zelfstandigenaftrek niet. Is het niet tijd om het uren-criterium af te schaffen, zoals een aantal partijen voorstelt?
“Dat lijkt me niet fair. Je zult toch echt een onderscheid moeten kunnen maken Welke zelfstandige is echt afhankelijk van zijn ondernemersinkomen? Alleen voor die groep was de zelfstandigenaftrek bedoeld zodat ze zelf hun arbeidsongeschiktheidsverzekering en pensioen kunnen regelen .”
De cijfers laten zien dat veel zelfstandigen zich niet verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid en niet sparen voor hun pensioen. Dat brengt veel partijen tot het standpunt dat er meer druk moet komen richting een verplichte AOV of pensioen. De vergelijking wordt wel eens gemaakt met de autogordel: zonder verplichting doen mensen die ook niet om.
“Ik vind die vergelijking te kort door de bocht. Ondernemers zijn dat geworden om eigen keuzes te kunnen maken. Ook over hoe ze hun zekerheden regelen. Je moet dat niet in collectieve regelingen drukken. Vaak hebben ze allerlei voorzieningen georganiseerd.
Als ondernemer kun je je arbeidsongeschiktheid en pensioen prima zelf regelen. Als je ondernemer bent, dan moet je je ook als ondernemer gedragen.”