De ministerraad heeft vrijdag ingestemd om een internetconsultatie te starten over de de wet “Verduidelijking beoordeling arbeidsrelatie en rechtsvermoeden”. Deze wet moet verduidelijken wanneer een opdrachtgever een zzp’er mag inhuren. Het voorstel bestaat uit twee delen:
- Een formule en criteria om het onderscheid tussen werknemers en zzp’ers te bepalen
- Een rechtsvermoeden van werknemerschap bij een tarief van €32,24 of minder.
Zo bepaal je op je een zzp’er mag inhuren
De formule om het onderscheid tussen een zzp-opdracht en werk in loondienst te bepalen, bestaat uit drie criteria:
- A) werkinhoudelijke aansturing van de werkgever;
- B) het werk of de werknemer is organisatorisch ingebed in de organisatie van de werkgever;
- C) werken voor eigen rekening en risico.
Criteria A en B wijzen op een mogelijk loondienstverband. Als A (werkinhoudelijke aansturing) en B (inbedding) ontbreken, dan mag een werkgever een zzp’er inhuren. Als sprake wel sprake is van aansturing en/of inbedding, dan wordt criterium C van belang, een contra-indicatie.
Criterium C wijst op ondernemerschap. Werkt de zzp’er voor eigen rekening en risico binnen de opdracht? Dan mag de zzp’er mogelijk toch het werk uitvoeren als zelfstandig ondernemer, ook als er sprake is van (enige mate van) aansturing of inbedding.
Let wel: alle criteria gaan over de specifieke opdracht, niet over de persoon en zijn/haar onderneming.
Rechtsvermoeden van werknemerschap
Het tweede deel van het wetsvoorstel is een rechtsvermoeden van werknemerschap. Dat houdt in dat wie werkt voor een uurtarief van € 32,24 of minder er het een rechtsvermoeden is dat die persoon als werknemer gezien moet worden. Deze persoon kan straks eenvoudig bij de rechter opeisen dat hij recht heeft op bijvoorbeeld een minimumloon, ontslagbescherming en doorbetaling bij ziekte.
Als werkgevers het hier niet mee eens zijn, dan moeten zij met bewijs komen waarom de werkende toch echt een zzp’er is. Dit rechtsvermoeden geldt alleen voor zzp’ers met zakelijke opdrachtgevers, niet voor zelfstandigen en hun particuliere klanten.
Verder is dit een civielrechtelijke mogelijkheid. Dat wil zeggen dat de Belastingdienst hier geen gebruik van kan maken om bijvoorbeeld te bepalen of een werkgever loonheffingen moet afdragen.
Lees ook: SER: aanpak schijnzelfstandigheid focussen op uurtarieven onder 35 euro
Langverwachte vervanging Wet DBA
Dit wetsvoorstel is de langverwachte vervanging van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Die verving in 2016 de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR), een verklaring waarmee de Belastingdienst beoordeelde of een opdrachtgever verplicht was loonbelasting en sociale premies te betalen voor de persoon die hij inhuurt. Anders gezegd: uit de VAR bleek of je als zzp’er mocht werken of in loondienst moest zijn.
De VAR was te onduidelijk en deed te weinig tegen schijnzelfstandigheid, dus kwam er de Wet DBA. Maar de nieuwe wet verbeterde de situatie niet, integendeel: hij veroorzaakte veel onrust en opdrachtgevers werden bang om zzp’ers in te huren. Het kabinet schortte de handhaving op en besloot de Wet DBA te vervangen. Er moest een alternatief komen dat zowel schijnzelfstandigheid bestrijdt als zekerheid geeft aan echte ondernemers.
Exacte inhoud en weging
Wat betekenen de nieuwe criteria precies? En hoe zwaar wegen bepaalde aspecten? Die details staan niet in het wetsvoorstel, maar komen in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Op deze manier kan de wet namelijk sneller tot stand komen. Met een AMvB hoeft het kabinet niet alle details uitgewerkt te hebben in het wetsvoorstel. Bovendien kan de regering een AMvB later veel makkelijker aanpassen dan een wet.
Binnenkort start de internetconsultatie waarin iedereen op het voorstel kan reageren en suggesties doen. Of de Tweede Kamer het voorstel na deze internetconsultatie ook gaat bespreken hangt van de Kamer zelf af. Er is nog de mogelijkheid dat de Tweede Kamer dit onderwerp alsnog ‘controversieel’ verklaard, want over dit onderwerp is nog niet gestemd bij de beoordeling welke onderwerpen controversieel zijn.
- Meer weten: dit wetsvoorstel komt op 2 oktober om 14:30 uur aan de orde tijdens het webinar van de Bovib in de WebinarWeek. Zie hier voor een mogelijkheid tot inschrijven.
- Zie ook het dossier “Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelatie en Rechtsvermoeden“
