Het wordt door sommige politieke analisten als de belangrijkste verkiezingen van een tijdperk genoemd: de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen op woensdag 22 november 2023. Ook voor zzp’ers staat er bij deze verkiezingen veel op het spel. Veel zzp’ers vragen zich de afgelopen weken af: ‘wat moet ik gaan stemmen?’ En nog belangrijker: ‘doe ik mijzelf als ondernemer een plezier met mijn politieke voorkeur?’
Daarom praten ZiPconomy-hoofdredacteur Hugo-Jan Ruts en initiatiefnemer van The Freelance Qommunity Kim Trotz je in een speciale aflevering van podcast ZiPtalk bij over de onderwerpen en thema’s die zzp’ers te wachten staan bij de aanstaande verkiezingen.
Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering
Hugo-Jan Ruts vroeg aan de lezers van ZiPconomy: “Moet de arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) voor zelfstandigen ingevoerd worden?” Daarin koos 43% van de respondenten voor de optie dat zij vinden dat de overheid met een maatregel komt, maar wel met de mogelijkheid tot een opt-out. 38% is van mening dat de overheid zich nergens mee moet bemoeien en het volledig aan de markt moet overlaten. Een gelijke aov voor elke werkende in Nederland krijgt 16% van de stemmen. Slechts 3% is voor de optie om een aov te verplichten voor elke zzp’er.
De uitvoerbaarheid van een aov met opt-outmogelijkheden is erg moeilijk, zegt Ruts: “De Belastingdienst, die dit zou moeten gaan uitvoeren, heeft al gezegd dat zij tot 2029 niet de juiste digitale systemen hebben om zo’n opt-out uit te kunnen voeren. Het is dus erg aantrekkelijk om te roepen, maar het zal erg moeilijk worden om uit te voeren.”
Kim Trotz merkt op dat in haar omgeving ongeveer 80% bij een sociaal vangnet aangesloten is. “Daarom denk ik dat heel veel mensen die bij ons aangesloten zijn, kiezen voor een opt-out.” Daarnaast uit Trotz haar twijfels over de fraudegevoeligheid van een verplichte aov voor zzp’ers: “Wil de overheid hier streng op controleren? Hoe gaan ze checken of je echt ziek bent?”
- Weten wat de partijen vinden over een aov voor zzp’ers? Lees hier op ZZPKiest.NU het overzicht van de standpunten van de partijen over dit onderwerp.
Regulering van het zzp’erschap
Ook de discussie over het vaststellen van het zzp’erschap is een heet hangijzer binnen de gemeenschap van zzp’ers. De voorgestelde wet VBAR, die schijnzelfstandigheid zou moeten bevechten, werd door veel grote en kleine partijen afgewezen. Ondanks de grote meerderheid die tegen de komst van de wet als geheel is, zijn er ook onderdelen van de wet die wél positief worden ontvangen. Zo is 71% van de respondenten voorstander van het voorgestelde rechtsvermoeden bij laagtarief. Met deze maatregel kunnen zzp’ers die voor een laag uurtarief werken een arbeidsovereenkomst claimen bij de rechter.
Vier smaken
Maar hoe wordt bepaald wanneer iemand een zzp’er is? Hierin zijn vier smaken te herkennen in de partijprogramma’s. Zo stelt GL-PvdA dat als een zzp’er hetzelfde werk verricht als mensen in loondienst, dan mag dat niet als zzp’er. Een andere optie is de ABC-regeling van minister Van Gennip, die kijkt naar inbedding en ondernemerschap. NSC wil echter kijken naar de duur van de opdracht: wanneer een opdracht lang duurt en er veel uren per week worden gemaakt, dan mag de opdracht maar een bepaalde tijd duren. De VVD pakt het anders aan: die wil kijken naar de ondernemerschap van de persoon in kwestie om te toetsen of hij of zij ondernemer is.
Uit de enquête van ZiPconomy bleek dat slechts 4% van de respondenten voor de oplossing van GL-PvdA kiest. 13% van de zzp’ers geeft aan het eens te zijn met het voorstel van minister Van Gennip. De NSC krijgt bij hun voorstel 9% van de stemmen. Verreweg het leeuwendeel van de respondenten, 74%, is het met de VVD eens. Zowel mensen die aangeven links te stemmen, als rechtse stemmers gaven aan dit standpunt te steunen.
- Weten wat de partijen vinden over het reguleren van het zzp’erschap? Lees hier op ZZPKiest.NU het overzicht van de standpunten van de partijen over dit onderwerp.
Breder dan ZZP
Trotz merkt op dat veel zzp’ers niet enkel stemmen op basis van hun zzp’erschap: “Binnen de Freelance Qommunity is klimaat een hot topic. Ook is het voor freelancers niet eenvoudig om een huis te kopen en speelt de inflatiecorrectie voor volgend jaar een grote rol.”
Hugo-Jan Ruts roept zzp’ers op om ook te kijken wat de plannen van een bepaalde partij zijn voor de sector waar zij in werken. “Je kunt wel met een partij die veel ruimte wil laten voor ondernemerschap, maar als diezelfde partij jouw sector wil saneren heb je er niet zoveel aan.”
Exit polls
Waar de VVD in 2017 met 27% van de stemmen fier bovenaan stond, staan zij bij deze verkiezingen nog hoger: nu krijgen de liberalen 39,7% van de stemmen onder ZipConomy lezers. De tweede plek verschilt per dag: momenteel staat NSC op plek 2 met 11,9% van de stemmen; GL-PvdA staat op 11,6%. In 2017 kreeg de laatstgenoemde nog 14,4% van de stemmen. Plekken vier en vijf worden ingenomen door Volt (9,4%) en D66 (6,8%). Bijna een kwart van de respondenten, 23%, zei nog niet te weten wat zij gaan stemmen.
- Benieuwd wat de standpunten over de arbeidsmarkt en het zzp’erschap zijn van de partijen? Bekijk hier het overzicht op ZZPKiest.NU!
Luister of kijk
Luister/kijk de aflevering van ZZPKiest Café terug voor alle ins en outs over de verkiezingsprogramma’s.
Of luister de podcast terug via Spotify.
