JA21 wil dat er duidelijke ondernemerscriteria voor zzp’ers komen. In de Tweede Kamer pleit de partij daar al langer voor. Een meerderheid van de kamer steunde ook een JA21 motie die daartoe oproept. 

Daarnaast stelt de partij dat de Nederlandse arbeidsmarkt te ‘dynamisch en pluriform is’, om generieke regels rond het inhuren van zzp op te stellen. Daarom wil JA21 ruimte geven voor meer sectoraal maatwerk. In sectoren kunnen dan aparte criteria komen om te bepalen of er sprake is van een zzp’er of een werknemer. Dit lijkt op het model dat ook in België gebruikt wordt en waar een deel van de polder enthousiast over is. 

Betere match mbo-aanbod en arbeidsmarkt

JA21 wil meer aansporen tot  bij- en herscholing. Dit wil de partij bereiken door de positie van mbo-opleidingen te verbeteren. Hiermee hoopt zij zowel de toenemende vergrijzing als de transities op gebied van technologie, digitalisering en verduurzaming het hoofd te kunnen bieden. Er moet volgens de partij een betere match komen tussen het mbo-aanbod en de behoefte op de arbeidsmarkt. Daarnaast moeten we volgens JA21: “Arbeidsomstandigheden voor laag- en ongeschoold werk ook zo inrichten dat het werk door ongeschoolde Nederlanders kan worden gedaan.”

Herintrede tot de arbeidsmarkt

De partij is van mening dat iedereen nodig is op de arbeidsmarkt en wil daarom uitkeringsgerechtigden, niet-werkende partners en senioren stimuleren om tot de arbeidsmarkt toe te treden. Zo willen zij uitkeringsgerechtigden verplichten tot werk, zoals groenonderhoud, straten vegen of schoonmaakdiensten. Hoe zij de laatste twee genoemden willen aansporen om toe te treden tot de arbeidsmarkt, wordt niet concreet gemaakt.

Verder wil de partij de verplichting tot loonbetaling bij ziekte voor kleine werkgevers terugbrengen tot 1 jaar. Na 2028 willen zij de mogelijkheden voor een stelselwijziging hierin onderzoeken. Zij noemen Duitsland als voorbeeld, waar een loondoorbetaling van zes weken geldt. Over een arbeidsongeschiktheidsverzekering bij zzp’ers is niets te lezen in het verkiezingsprogramma. In debatten is gebleken dat JA21 hier geen voorstander van is.

Tewerkstellingsvergunningen arbeidsmigranten

Daarnaast wil JA21 stoppen met de ongereguleerde arbeidsmigratie en een herinvoering van tewerkstellingsvergunningen voor werknemers uit de EU en de EER, in overeenstemming met de vraag en aanbod per sector. Ook willen zij strengere handhaving op ‘malafide verhuurders’ en uitzendbureaus. Wanneer arbeidsmigranten hun baan verliezen, wil de partij dat zij ook hun verblijfsgrond verliezen en naar hun land van oorsprong terugkeren.

Tot slot wil de partij de arbeidskorting afschaffen en pleit de partij voor gratis kinderopvang.