De VVD wil ‘ruimte geven en grenzen stellen’. Dat is tenminste de titel van het concept-verkiezingsprogramma voor 2023. Ten eerste wil de partij van lijsttrekker Dilan Yesilgöz grip krijgen op migratie, het onderwerp waarover het vorige kabinet is gevallen. Zoals verwacht wil de VVD immigratie stevig beperken.

Minder werkgeverslasten

Traditiegetrouw besteedt de VVD ook veel aandacht aan ondernemerschap en zzp’ers. Volgens de partij hebben ondernemers last van ‘een onmogelijke kluwen aan verwachtingen, verplichtingen en lasten’ en daar wil de partij iets aan doen. Verder moeten ondernemers betere toegang krijgen tot financiering en wil VVD ze helpen hun personeel te stimuleren meer uren te werken, bijvoorbeeld met lagere belasting op werk.

Ook werknemers moeten meer vrijheid krijgen, vindt de VVD. “We willen dat werkenden, in overleg met werkgevers, meer vrijheid krijgen om hun werk en leven in te richten zoals zij dat zelf willen. Daarbij moet meer ruimte zijn voor verzoeken van werkenden voor flexibelere werktijden. Thuiswerken gaan we extra stimuleren.”

Verder wil VVD de werkgeverslasten verlagen zodat ondernemers meer personeel in vaste dienst nemen. Daarnaast wil de partij de loondoorbetalingsregels voor zieke werknemers verder versoepelen en de hoeveelheid bureaucratie te verminderen. “Bovenal moeten ondernemers weten waar ze aan toe zijn.”

Vrijheid en duidelijkheid voor zzp’ers

Daarbij hoort ook helderheid voor zelfstandigen, vindt de VVD. “De meeste zzp’ers kiezen weloverwogen en bewust voor het zelfstandige ondernemerschap en werken voor eigen rekening en risico. De overheid moet hen niet onnodig in de weg zitten.”

De partij erkent dat schijnzelfstandigheid een probleem is en wil daarom de regels verduidelijken ‘waarbij evidente zzp’ers buiten schot blijven’. De VVD wil handhaving richten op risicosectoren en ‘werkt toe naar een aparte rechtsvorm voor zzp’ers, om iedere zelfstandige ondernemer op voorhand duidelijkheid te kunnen bieden’.

De VVD wil al langer zo’n eigen rechtspositie in het Burgerlijk Wetboek voor zzp’ers. Zo hoopt de partij beter onderscheid te maken tussen echte zelfstandigen en schijnzelfstandigen. In de vorige verkiezingsplannen noemde VVD twee minimale eisen voor zzp-schap: zelf beslissen of je een opdracht aanneemt en je eigen tarieven vaststellen.

Eigen rechtspositie: niet nieuw, wel omstreden

Eind 2021 was er flinke steun in de kamer voor zo’n rechtspositie voor zzp’ers. Een motie van Ja21 voor een ‘wettelijke regeling voor zelfstandig ondernemerschap die de rechtspositie van zzp’ers in alle relevante aspecten vastlegt’ is met ruime Kamermeerderheid aangenomen.

Maar CDA was ertegen. CDA-minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid legde de wens dan ook naast zich neer. Zo’n aparte positie in het Burgerlijk Wetboek geeft volgens haar ‘niet de gewenste duidelijkheid’. Het was dus geen onderdeel van haar plan om de arbeidsmarkt te hervormen.

Arbeidsongeschiktheid en pensioen

Een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen was wel een plan van Van Gennip. VVD staat daarachter. “Daarom gaan we door met de invoering van de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen”, staat in het programma. Daarbij vindt de VVD het belangrijk dat zelfstandigen de keuze hebben om zelf een private verzekering af te sluiten.

Tot slot wil de partij dat zelfstandigen meer mogelijkheden krijgen om te sparen voor pensioen. Op dit moment experimenteert het kabinet met manieren om zzp’ers evenveel ruimte te geven om fiscaal voordelig pensioen te sparen als werknemers, bijvoorbeeld door direct bij een fonds pensioen op te bouwen. Als die tests succesvol zijn, wil VVD een permanente regeling opzetten.

Grip op arbeidsmigratie

Rond rond arbeidsmigratie schrijft de VVD: “We moeten kritischer zijn welke arbeidsmigranten (van buiten de EU) onze samenleving wel kan gebruiken en welke niet.” Eisen aan wie als arbeidsmigrant naar Nederland komt moeten worden aangescherpt en terugkeer moet worden gestimuleerd. De VVD wil – in lijn met de aanbevelingen van de Commissie Roemer – door met het aanpakken van malafide uitzendbureaus. De VVD wil dat er een bestuursrechtelijk verbod voor malafide uitzendondernemers komt die herhaaldelijk zijn bestraft.

Lees hier het concept-verkiezingsprogramma van de VVD.